Dit project is tot stand gekomen als reactie op de vraag voor een creatief idee vanuit de organisatie ‘Projectbureau Eiland8’ (actief in de broedplaats Eiland8, Kanaleneiland). Het project vormt de vertaling van een groot onderzoek naar Eiland8, uitgevoerd in de laatste helft van 2013.
The COOP
Urban map & online platform of the creative network
netwerkversterkend | energiek | dé culturele ambassadeursrol fysiek & online | organische gebiedsontwikkeling | professioneel | concreet zichtbaar | transparant | de blauwe economie | locale kracht gebundeld
Powerproject door S. Hijlkema, eigenaar Sterre & Stad
1 The COOP
The COOP: een krachtige term voor het professionalisering- en verduurzamingtraject van Eiland8. The COOP bestaat uit twee concrete projecten welke online en offline de projecten, de ondernemers, het netwerk en de kracht van Eiland8 synchroniseert. The COOP helpt Eiland8 verder. The COOP heeft als doel een professionalisering- verduurzamingeffect van Eiland8 in haar interne netwerk en een externe erkenning van o.a. de grondeigenaren, culturele organisaties, gemeenten en creatieve bedrijven voor het bestaan van Eiland8.
Eiland8 wordt enerzijds online versterkt door een online platform waarin alle offline en online projecten gesynchroniseerd worden. Online vormt een website een up to date online database van de “kracht van Eiland8” oftewel alle culturele en creatieve ondernemers in Eiland8. Deze database wordt vertaald naar een ‘urban creative map’: een stoere ‘metrokaart’ met als haltes de creatieve ondernemers. Een locale designer zal deze kaart (digitaal) maken. Anderzijds zorgt een fysieke kunstuiting in de openbare ruimte – geïnitieerd en begeleid door the COOP – voor een vergrote zichtbaarheid van de creatieve broedplaats. Dit verbetert de fysieke tastbaarheid en zichtbaarheid van Eiland8 alleen tijdelijk. En vormt zij de basis voor de website, social media campagnes en het visitekaartje naar externe toe.
The COOP staat voor ontmoeting, ontwikkeling en samenwerking waarbij de behoefte om zowel los als samen te kunnen werken wordt gewaarborgd.
The COOP zal de toekomst en betekenis van Eiland8 voor zowel ondernemers, bewoners, grondeigenaren, beleidsmakers en corporaties veranderen. Voor de toekomst is het namelijk van belang om het interne en externe netwerk te versterken om zo de kracht van Eiland8 te waarborgen. Een van de zaken die voor deze erkenning nodig is, is een stap maken in de transparantie en professionaliteit van het interne netwerk en ondernemers binnen Eiland8 en dit naar buiten toe sterker uit dragen. The COOP vormt zich zowel online als offline, om te waarborgen dat de nu al sterke naam en visitekaartje van de ‘Eiland8-ers’ breed wordt uitgestraald. The COOP geeft niet alleen de aanwezige kracht weer maar door the COOP wordt Eiland8 als naam, als groep, als vorm en als proces op de kaart gezet (en letterlijk in kaart gebracht).
The COOP geloofd in Eiland8 door projecten als Knalland; als muziekcollectief hebben enkele bewoners nationale bekendheid vergaard.
The COOP kan worden begrepen als een ambassadeursrol of cultuur- en gebiedsmakelaar. Het belang en imago van Eiland8 verandert van een tijdelijke woon-, werk- en broedplaats naar een organische gebiedsontwikkeling met bestaansrecht door de externe erkenning.
2 The COOP: de naam & de geschiedenis
‘Coop’ betekent vertaald uit het Engels zowel werkgemeenschap als kippenhok, wat met een knipoog linkt aan ‘broedplaats’. Het linkt ook naar het Engelse ‘co-operative’: een groep mensen welke democratisch samenwerkt voor de gezamenlijke behoeftes en aspiraties van haar leden. Dit zou een broedplaats in een pure vorm kunnen zijn, waar (sociale) verantwoordelijkheid, openheid, transparantie, eerlijkheid en zelfstandigheid de basis vormen. The COOP klinkt ook als ‘te koop’ want in wezen de ondernemers van Eiland8 gezamenlijk zijn; zij verlenen hun diensten als moviemaking, arts, productdesign, fotografie aan de wereld. Via The COOP bundelen zij hun krachten.
2.1 Onderzoek leidt tot The COOP voor Eiland8
Vanuit het onderzoek: ‘Wat is de kracht van Eiland8?’ volgt het PowerProject. Het onderzoek geeft antwoord op de vraag: ‘Wat is de meerwaarde van de inzet en middelen vanuit het Projectbureau Eiland8 binnen de probleemwijk Kanaleneiland bij de wijktransitie?’
De laag sociaal-economische status van de wijk geneerde de initiële projectvorm; vanuit de doelstellingen voor de wijk opgesteld door gemeentes en grondeigenaren, heeft het project de vorm van een creatieve broedplaats ontwikkeld. De waarde van deze vorm van broedplaats is gebleken: door de aanwezigheid van creatieve ondernemers welke gezamenlijk, soms fysiek zichtbare, projecten uitvoeren is de beleving van dit gebied veranderd. Voornamelijk voor en door het gebied van Eiland8. Mensen kennen elkaar, netwerken worden opgezet, hulp wordt uitgewisseld, veiligheidsgevoelens worden versterkt, sociale controle groeit, de leefbaarheid gaat erop vooruit en vooral voor de bewoners zelf en hun directe netwerk krijgt het gebied een andere betekenis. Een ander imago. Zij willen hier zijn.
The COOP staat voor transparantie naar bedrijven, beleidsmakers en organisaties over de specialismen, kennis en creatieve ondernemers binnen Eiland8.
Eiland8 is aantrekkelijk voor jonge ondernemers vanwege de betaalbare woon- en werkvoorzieningen binnen een creatief netwerk (S. Hijlkema, 2013). Hierdoor ontstaat een netwerk van een los-vaste flexibele samenwerking op alle schaalniveaus. Van burenhulp tot nationale projecten. Eiland8 maakt dus zichzelf: de fysieke structuur maakt Eiland8 mogelijk, maar de bewoners en ondernemers maken Eiland8. Zij dragen het project uit, door interne projecten zoals KidsArtsPark, Knalland en flexwerkplek De Etalage. Eiland8 is zo haar eigen visitekaartje: een krachtige broedplaats. De processen en projecten binnen Eiland8 welke effectief blijken worden door The COOP versterkt. Alleen Eiland8 heeft nu nog onbenutte potentie voor meer ontwikkeling. Bovenstaande kenmerken hebben tot op heden een beperkt effect op de transitie van wijk Kanaleneiland en een beperkt draagvlak in de stad Utrecht verwezenlijkt (S, Hijlkema, 2013). The COOP vertaald de potentie tot een eenduidig plan.
3 Potentie Eiland8 als creatieve broedplaats & netwerk
Eiland8 als broedplaats biedt mogelijkheden door het netwerk dat voornamelijk via social media en lokale projecten tot stand komt. Op dit moment is Eiland8 te kenmerken als een ‘interactieve plaats’: vooral de nabije omgeving en bewoners staan centraal binnen de activiteiten van en binnen Eiland8 (S. Hijlkema, 2013).
The COOP staat voor een ambassadeursrol als cultuur- en gebiedsmakelaar ten behoeve van de organische gebiedsontwikkeling vanuit de ondernemers en bewoners in de creatieve broedplaats.
The COOP versterkt en waarborgt de bestaande kwaliteiten van de broedplaats en verbeterd enerzijds de zeer invloedrijke fysieke zichtbaarheid van de creatieve sector en anderzijds de online vindbaarheid, bekendheid en uniformiteit. Hiermee wordt de professionaliteit en erkenning voor Eiland8 versterkt. De toekomst van Eiland8 krijgt voor alle betrokken partijen op deze wijze vorm en richting. Door the COOP verschuift het imago van het gebied naar een meer ‘attractieve plaats’; de creatieve ondernemers zullen hierdoor meer publiek en klanten krijgen waardoor een overspilleffect gegenereerd wordt op het al reeds bestaande creatieve draagvlak van Utrecht.
3.1 Offline
The COOP beslaat zowel een online als offline project. Offline en online worden binnen The COOP structurele en transparante veranderingen doorgevoerd. De bestaande structuren en krachten binnen Eiland8 worden in een tastbare kaart samengevat. Hierdoor wordt een overzicht & inzicht geboden van alle diensten, bedrijven, projecten en ondernemingen binnen Eiland8. De nu opzichzelfstaande freelancers en ondernemers worden hiermee gebundeld en versterkt door het collectief The COOP. Waarbij de belangrijkste kracht van Eiland8 sterker wordt: de Eiland8er zelf!
De definitieve vorm van het offline plan is onderhevig aan allerlei factoren, zoals regelgeving vanuit de gemeente en toestemming van de grondeigenaren Mitros en Portaal. Doel is om offline de fysieke zichtbaarheid van de creatieve ondernemers sterk te verbeteren. Dit blijkt namelijk van groot effect op de waardering en zichtbaarheid van het gebied met betrekking tot de creatieve broedplaats. Om dit te waarborgen is gekozen om, geïnspireerd door het succesvolle street paint van Favela Painting in sloppenwijken en het succes van de al bestaande muurverf in de voormalige ‘prachtwijk’, met tijdelijke verf/krijt te werken.
In samenwerking met een designer uit Eiland8 wordt een ‘creative map’ gemaakt met informatie over de ondernemers binnen Eiland8. Dit vormt de vorm van de database welke online gevormd wordt van alle ondernemers. De ‘creative map’ krijgt een urbane uitstraling geïnspireerd op een metro kaart en de nu onder de creatieve sector populaire ‘infographic resume’ (zie inspiratiebeelden). De ‘creatieve routes’ worden in samenwerking met de Eiland8-ers vertaald naar een kunstuiting in de openbare ruimte. Samen met de Eiland8-ers zorgt The COOP middels een tijdelijke straatschildering (tijdelijke verf/krijt) ervoor dat de ‘creative map’ in het straatbeeld zichtbaar wordt. Naast de portieken buiten op de muur en/of op de hoeken van de straat en/of op losse pallets opgehangen aan de woningen komen ‘creatieve tramhaltes’ van de ondernemers. Dit verbetert de fysieke tastbaarheid en zichtbaarheid van Eiland8 alleen tijdelijk. Daarom wordt de ‘urban creative map’ ook op een billboard tussen het winkelcentrum Kanaleneiland & de Prins Clausbrug geplaatst. Zo wordt het fysiek gedevalueerde gebied speelser, kleurrijker en transparanter. Naast de externe uitstraling van de aanwezige creatieve sector zorgen deze kunstuitingen ervoor dat de locatie als plek aantrekkelijker wordt voor bezoekers. Het is voor een buitenstaander direct zichtbaar dat Eiland8 niet zomaar flats zijn, maar een creatieve hotspot.
De expliciete koppeling tussen online en offline wordt versterkt doordat de “fysieke creatieve route in de openbare ruimte” (vorm nader te bepalen) ook digitaal wordt ontworpen met informatie over de website, het project Eiland8 en ondernemers. Deze kaart wordt breed online en offline ingezet om publiciteit te genereren (flyers, posters, webdesign, etc). Ook worden op de website van Eiland8 met dezelfde kleuren en beelden de groep creatieve ondernemers weergegeven om zo uniformiteit te waarborgen. Een tijdelijke ‘minikaart’ van krijt of op een poster bij evenementen wordt gebruikt als campagnemiddel. De kosten voor de publiciteit is vanwege de productvorm laag; flyers en posters, krijt en wat arbeidsuren. Hieronder enkele verbeeldingen van straatverf en ‘kaart ideeën’ zoals bedoeld voor The COOP.
1.6 Online
Sinds enige tijd zijn steeds meer bedrijven en organisaties zich ervan bewust dat je zoveel mogelijk van een klant of gebruiker moet weten om goed te kunnen communiceren om uiteindelijk het eigen doel te bereiken. Online communicatie is hier uitermate geschikt voor omdat je relatief gemakkelijk veel (wederzijdse) informatie kan uitwisselen. Er wordt hierbij steeds meer ingezet op beleveniscommunicatie. De (potentiële) klant of gebruiker moet de producten of diensten van een bedrijf of organisatie ervaren en het moet hem raken: hij moet er een kans in zien. Een gebruiker wordt daarmee een ambassadeur van de onderneming. Zowel positieve als negatieve ervaringen worden in een hoog tempo verspreidt via de vele online kanalen als Facebook, LinkedIn en Twitter. Het online plan erkent dat gebruikersinput een van de succesfactoren is voor een online platform als een website en social media. Wikipedia kan als het schoolvoorbeeld worden genoemd als het gaat om gebruikersinput. De input van de Eiland8-ers is van belang voor het faciliteren van een sterk online platform en kanaal. Een innovatieve interactie tussen de Eiland8ers, beleidsmakers, omwonende, woningcorperaties en creatieve bedrijven is het gevolg. Het online plan is ‘multichannel’; het communicatiekanaal ligt niet vast. Via elk gepast communicatiekanaal wordt contact met de bewoners, ondernemers en andere partijen ingezet.
De offline en online plannen vormen samen The COOP. Samen is het één klus die synchroon wordt opgepakt. Het mes snijdt namelijk aan twee kanten. Door meer bekendheid en zichtbaarheid offline voor Eiland8 en een groeiende communicatie tussen bewoners en externe partijen via de communicatieplatformen online kan Eiland8 als groep en creatieve broedplaats versterkt worden.
The COOP betekent online versterking van de offline kracht
Uit onderzoek naar Eiland8 blijkt dat het interne netwerk van Eiland8 de belangrijkste kracht is van het gebied (S. Hijlkema, 2013). Om dit netwerk te versterken en zichtbaarder te maken en het externe netwerk te versterken is het van belang de fysieke zichtbaarheid te vergroten (zie 1.5). The COOP synchroniseert dit proces met een online professionele ondersteuning; een online platform en tussenpersoon waar de kracht van Eiland8 duidelijk uitgedragen wordt naar externe netwerken. Deze betrouwbare online versterking dient alle krachten van Eiland8 te bundelen en inzichtelijk te maken in o.a. een dynamische database. The COOP online houdt dus simpelweg in dat Eiland8 haar naam actief gaat uitdragen als ‘krachtig netwerk’ welke vol zit met jong ondernemend creatief talent. The COOP verleidt tot samenwerking met een ondernemer uit Eiland8: samenwerkingsverbanden en opdrachten vanuit en met beleidsmakers, corporaties, ondernemers buiten Eiland8 en andere bedrijven vloeien voort uit The COOP. De flexwerkplek ‘De Etalage’ kan een belangrijke ontmoetingsplek vormen voor welke voortvloeien uit de online (professionele) contacten. Zo vormt The COOP het middel om een sterk visitekaartje voor de groep van Eiland8 te maken, wat deze groep in de toekomst zeker ten gunste komt. Mocht het gebied ooit gesloopt worden kan via het online netwerk (welke overigens niet stopt bij de grenzen van Eiland8) Eiland8 als netwerk blijven bestaan. Niet alleen voor de ondernemers maar ook de bewoners, welke binnen het sterke netwerk een rol hebben, zullen baat hebben bij de verduurzaming en erkenning van het project en de ontstaande community Eiland8. The COOP is de toekomt van Eiland8.